Leuke feitjes
NL | 's-Gravenzande | 02 juli 2009

 

Show me the money
Wat kost dat nou zo'n wereldreis? In totaal hebben we € 41.883,54 uitgegeven in 12 maanden reizen.

Hou wel rekening met de volgende, van grote invloed zijnde, randvoorwaarden:

- Toen we weggingen in 2008 was de Euro enorm veel waard. Vooral in Zuid-Amerika kregen we hierdoor goede koersen voor de lokale munt.

- Wij zijn geen superbudget backpackers. Niet alles hoeft zo goedkoop mogelijk voor ons. Wij doen niet aan kamperen, willen altijd een aircokamer als het te heet buiten is, etc.

- Als we een tijdje in primitieve hostels zijn geweest, willen wij nog wel eens in een luxe kamer gaan zitten voor de afwisseling.

 

Bankpas: De Rabobank is toch echt de beste voor een wereldreiziger. De enige bank waarbij je wereldwijd gratis kan pinnen lijkt ons al reden genoeg.

Creditcard : Wij hebben een mastercard meegenomen. Deze was onmisbaar vooral om reserveringen via het internet te kunnen doen. Het schijnt dat Visa beter geaccepteerd wordt, maar wij zijn nooit in de situatie geweest waar we niet terecht konden met onze mastercard en wel met een visa.

Travellercheques : Nog nooit in ons leven gebruikt dus we vermoeden al ze niet nodig te hebben. Dit is correct gebleken.

 

Spijt van..?

Natuurlijk hebben we nergens 'spijt van' als je bedenkt dat we een jaar op reis zijn geweest. Natuurlijk zijn er wel een aantal dingen die we anders zouden hebben gedaan als we van tevoren alles geweten zouden hebben. Wij hebben Australië te slecht voorbereid zo is gebleken. Niet alleen bood onze route (oostkust & Ayers Rock) niet veel verscheidenheid, maar ook het weer in het noordoosten en midden Australië viel behoorlijk tegen. Achteraf zouden we een andere route hebben genomen; het onontdekte Tasmanië zou een goede vervanging zijn geweest.

 

Ook in Indonesië hebben we wat tegenslagen gehad. We wisten al dat dit een van de weinige landen zou zijn waarbij het weer tegen zou zitten, maar het weer was echt heel slecht en daardoor was het vervoer ook nog eens een probleem. De mogelijkheden waren te weinig en het koste ons meer moeite dan dat we er plezier in hadden. Ook hadden we wel iets langer in Nieuw-Zeeland willen blijven. Het was op dat moment nagenoeg niet mogelijk omdat we een vakantie deelden met onze beste vrienden, maar we hebben een fantastische tijd in Nieuw-Zeeland gehad en hadden makkelijk nog wat meer weken willen blijven. Onze Myanmar actie was nu ook niet echt handig te noemen. We wilden naar Myanmar en zagen een optie om vanaf Chiang Mai te vliegen. We zijn overland naar Chiang Mai gegaan, daar kwamen we erachter dat er geen vliegtuig meer ging dus zijn we teruggevlogen naar Bangkok om vervolgens door te gaan naar Myanmar. Dit hadden we gelijk moeten doen.
 

Souvenirs

Wij hebben behoorlijk veel souvenirs gekocht. Dit was lang niet altijd even leuk aangezien we in Zuid-Amerika ruim twee maanden met een extra tas hebben zitten zeulen. Wij wilden gewoon leuke herinneringen hebben aan onze reis en vonden de tijdelijke extra inspanning minder belangrijk dan het uiteindelijke resultaat van het thuis hebben van de leuke spulletjes. Wellicht helpt het volgende overzicht andere wereldreizigers met het willen versturen van hun leuke hebbedingetjes:
 

Kg (of afmetingen)	Land, Plaats	Kosten	Duur
2,4 Kg	Brazilië, Rio de Janeiro	€ 34,-	15 dagen
6 Kg	Ecuador, Cuenca	€ 54,-	Binnen twee maanden
5 Kg	Bolivia, La Paz	€ 33,-	Binnen een maand
17 Kg	Australië, Sydney	€ 77,43	Binnen drie maanden
Didgeridoo *	Australië, Cairns	€ 45,-	Binnen drie weken (expresservice)
8 Kg	Indonesië, Yogyakarta	€ 19,-	Binnen twee maanden
Tongkonanhuis (1m/1m/30cm), 4 Kg	Indonesië, Rantepao	€ 35,50	Binnen acht weken (expresservice; zou binnen twee weken moeten zijn)
8,6 Kg	China, Kunming	€ 28,-	Binnen twee maanden (Overlandservice)

Wereldticket of losse tickets?

Zowel vooraf als achteraf een moeilijke vraag.

In Azië zijn er legio low budget airlines die vliegen heel goedkoop maken. De bekendste zijn Air Asia en Tiger Airways, maar denk ook aan Adam Air, Eva Air, NokAir, Silk Airways, Batavia Air, Bangkok Air, etc.

Wij hebben zelf gekozen voor een wereldticket om verschillende redenen. Frans heeft zijn baan behouden, maar kon dan maar maximaal een jaar wegblijven en ook hebben wij ons (koop)huis aangehouden en konden we deze maar een jaar verhuren. Sowieso leek ons een jaar wel voldoende en stonden er nog andere leuke dingen te wachten als we eenmaal weer thuis waren. De nadelen zijn echter legio. Je hebt dus een maximum van een jaar, zit aan veel regels vast, kan wel de datum wijzigen (gratis), maar plaatsen wijzigen is moeilijk (kosten + regels mogen niet overtreden worden). Tevens hebben we vernomen dat een voor ons hele belangrijke reden om een wereldticket te nemen inmiddels niet meer inclusief is. We zijn naar paaseiland gevlogen wat inclusief was, maar deze schijnt er nu niet meer in te zitten. Een los vliegticket naar paaseiland is erg prijzig..

Wij zouden in ieder geval niet anders gekozen hebben. Als tip kunnen we nog meegeven dat je in een wereldticket nog ruimte hebt voor (vooral in Azië) eigen inzicht. Bedenk het volgende: Je zou tot aan Darwin of Brisbane kunnen reizen inclusief de wereldticket en vanaf daar 'leeglaten' totdat je naar huis toe vliegt van Bangkok naar Amsterdam. Waarom Bangkok? Omdat iedereen naar Thailand wil en dit een vrij directe route (dus minder vliegmijlen) is vanaf Darwin naar Amsterdam (let op dat alles wat je 'overland' doet of niet meeneemt in de wereldticket WEL meetelt met het aantal vliegmijlen. In dit voorbeeld worden dus de vliegmijlen van Darwin naar Bangkok wel meegerekend ook al is dit geen vlucht die inclusief is!). Het voordeel van dit alles is dan wel dat je vrij bent in Azië om overal te gaan en staan waar je wilt met allerlei goedkope airlines zolang je maar in Bangkok eindigt. Tevens heb je bij een wereldticket altijd een bewijs dat je het land weer gaat verlaten. Hoewel dit bij erg veel landen staat aangegeven dat dit een absolute vereiste is, hebben wij dit maar een klein aantal keer daadwerkelijk moeten laten zien.

Nog enkele tips voor vliegtickets:
* Speciaal voor China: Check de site elong.net!
* Voordat je vaststelt waar je wilt beginnen, is het handiger om te weten of die plek een grote hub is. In Azië zou je alles via Singapora, Kuala Lumpur of Bangkok willen doen. Hoewel Hong Kong ook erg groot is, heeft de Chinese regering een grote vinger in de pap en houdt vaak de prijzen hoog. Vlieg naar deze plekken vanuit Europa en vlieg dan weer verder naar Thaise eilandjes, Kyoto, Jakarta of waar je ook maar wil. Je vliegt goedkoop naar Singapore (soms al voor 300 Euro) en boekt dan voor tien dollar (op tijd boeken) extra naar je eindbestemming.
* Vliegen vanuit Nederland is duur. Vliegen vanuit Duitsland of België is vaak stukken goedkoper. AirAsia vliegt inmiddels direct van Londen naar Thailand!

Gezondheidsperikelen

Het is helaas kinderlijk eenvoudig om overal ter wereld ziek te worden. Onze westerse maagjes zijn soms niet gebouwd voor de bacteriën die je in andere landen allemaal tegen komt. Hoe voor te bereiden?

 

Malariapillen : Wij hebben malariapillen meegenomen (Malarone), maar feitelijk nergens gebruikt. Wij hebben opgezocht waar we ze nodig zouden hebben en natuurlijk informatie ingewonnen bij de GGD, maar vrijwel altijd als we eenmaal op die plekken waren, gaf men aan dat Malaria niet zo'n probleem (Indonesië) was of dat dat een ander seizoen was (Amazone Bolivia). Sowieso zijn we al niet zo van het slikken van deze pillen, want het is echt zooi.

Inentingen : Voordat je op reis gaat al je inentingen in Nederland halen is een kostbare zaak, maar sommige zorgverzekeringen vergoeden alles of de helft. Is dit niet het geval, dan is het misschien de moeite waard de spuit in het buitenland te laten zetten.

Ziek
Blootgesteld worden aan allerlei - voor ons - rare en nieuwe bacterien staat garant voor ziek worden. Tevens eet en drink je soms lang niet zo goed als thuis en kan je verwachten dat je lichaam gaat tegenstribbelen.

1.     Salmonella: Niet alleen lijkt het heel erg op een fikse buikvergiftiging (inclusief vaak naar de wc gaan, buikpijn, snel moe en niets kunnen eten en drinken), maar door de snelle uitdroging is het al snel nodig dat je flink wat vocht naar binnen krijgt. Als je dan - zoals Frans - bang bent voor naalden en vijf uur lang met een spuit in je arm moet zitten, kan je verzinnen dat dit de minst plezierige ziekte is geweest. Het moment van de dokter die duidelijk maakt dat een infuus nodig is en de reactie van Frans zullen we allebei niet snel vergeten.

2.     Diarree: We weten niet meer exact waar we allemaal diarree/voedselvergiftiging hebben opgelopen, maar het waren er best veel. Helaas de normaalste zaak van de 'wereld', maar dit brengt veelal wat extra uitdagingen aan het reizen tot gevolg.

Apparatuur
Wij hebben behoorlijk wat apparatuur meegenomen. Vooral voor het meenemen van een laptop kregen we wat rare gezichten vooraf. Wij zijn echter van mening dat het meeslepen van een laptop erg veel voordelen heeft opgeleverd:
* Extra backups voor alle filmpjes en foto's. Niet alleen staan ze dan op de memorysticks, maar ook op de laptop
* Lege cd's zijn overal ter wereld te koop. Wij konden altijd relaxt in onze hotelkamer backups maken van alle filmpjes en foto's. Deze stuurden we dan mee met het volgende postpakket wat richting Nederland ging.
* Vooral Frans houdt van schrijven en we wilden graag een gedetailleerde beschrijving van alles wat we gedaan hebben. Lekker op bed typen is een stuk leuker dan in een druk internetcafé zitten typen.
* Af en toe een spelletje doen op de laptop kan je gedachten even op iets anders laten zetten dan wereldreisperikelen
* Goedkope films en series zijn vooral in Zuid-Amerika en Azië overal te krijgen. Op deze manier kan je 'een avondje bankhangen' enigszins simuleren op de meest exotische plaatsen. Zorg er wel voor dat je cd/dvd-speler gekopieerde cd's kan lezen.
* Het is erg leuk om je foto's en filmpjes op de laptop te zien. Zo'n klein scherm van je digitale toestellen is toch wel klein..

Wij zijn weggegaan met één digitale camera en een camcorder. Toen we in Peru problemen kregen met ons fototoestel werden we een beetje zenuwachtig en hebben we een tweede toestel gekocht. Onze belangrijkste en beste fototoestel heeft gedurende de hele reis vreemde kuren vertoont en ziet er inmiddels ook niet meer uit terwijl we die vlak voor de reis gekocht hebben. Wij hebben niet het idee dat fototoestellen tegenwoordig gemaakt worden voor intensief gebruik en kunnen het gebruik van maar één toestel sterk afraden. Bedenk daarbij ook dat digitale camera's in de meeste arme landen nog luxeproducten zijn en helemaal niet goedkoper zijn dan in Nederland! Wij probeerden de kleinste met de meeste zoom te vinden. Veel zoom (optisch, niet digitaal!) is toch echt nodig om dieren en mensen goed te kunnen fotograferen.

Wij hebben een website bijgehouden en hoewel we foto's konden uploaden, was dit geen backup voor ons. Het is ondoenlijk om foto's up te loaden aangezien tegenwoordig een digitale foto al snel 1 tot 4 mb per stuk zijn en de internetverbindingen overal in de wereld veels te traag zijn om dit snel te kunnen uploaden. Wij verkleinden ze altijd en uploaden ze dan pas. Dit is vooral leuk voor het thuisfront uiteraard.

Nog twee leuke tips: Vraag aub vaak aan andere mensen of ze een foto kunnen maken van jou/jullie. Deze foto's ga je nog vaak zien gedurende je leven en niets is leuker dan jezelf terugzien met dat idiote kapsel, dat rare shirtje en die leuke pose. Zeg er wel even bij hoe je de foto gemaakt zou willen hebben aan die persoon, want wij hebben ook erg veel foto's die wij nooit zo zouden nemen. Een goede tip wellicht is altijd de persoon te vragen met de grootste en duurste camera; die weet wel hoe je een mooie foto kan nemen. Als tweede tip kunnen we ook nog meegeven dat die foto van dat wereldwonder altijd wel mooi is, maar dat vooral het 'dagelijks leven' het interessant en anders maken. De kleurrijke marktjes, die lach van een Aziaat, dat bolhoedje van die Peruaan, etc zijn ook echt leuke foto's.

Hotel of hostel
Wij hebben vrijwel nooit in een dorm geslapen. Wij genieten van onze privacy en zijn altijd bang dat men achter onze spullen aan zijn. Soms hebben wij gebruik gemaakt van hostelbookers.com (geen reserveringskosten) en hostelworld.com om vooraf wat te boeken, maar dit is niet altijd aan te raden. Wij hebben deze sites vooral gebruikt als we laat (na avondeten) aankwamen en we geen zin meer hadden om dan op zoek te gaan naar een hotel. Tevens blijken de prijzen vaak 'ineens' te stijgen als het al laat is! Het is echter nooit de goedkoopste optie aangezien de hostels zich moeten aanmelden en lang niet iedereen het geld er voor over heeft zich hierbij aan te sluiten. Voor echte budgetbackpackers is het dus niet echt aan te raden. Wil je zekerheid? Dan is het fantastisch.
Tevens loont het de moeite om in Zuid-Amerika en Azië ook de prijzen te vergelijken tussen hostels en hotels. Goedkope hotels kunnen goedkoper zijn dan hostels. Dit geldt niet voor alleen reizenden die in dorms verblijven, maar als je met z'n tweeën bent en een eigen kamer wil zeker wel.

Visums
Voor een wereldreis is het bijna niet te doen om alle visas van tevoren aan te vragen. Bij de meeste Aziatische landen kun je dit pas maximaal drie (soms 1) maanden van tevoren doen aangezien het visum dan al verloopt. Ook weet je nooit hoe alles van tevoren gaat lopen. Plannen wijzigen, routes worden aangepast of de politiek werkt niet mee. In Zuid-Amerika is het voor Nederlanders fantastisch; wij hebben nergens van tevoren een visum moeten regelen en we konden overal gratis naar binnen komen. In Azië is het een stuk moeilijker. Indonesië heeft inmiddels een visa on arrival (max 30 dagen) en Maleisië (90 dagen) en Thailand (30 dagen) zijn gratis. Myanmar, Laos, Vietnam, Cambodja en China moest allemaal van tevoren geregeld worden. Soms is er wel een mogelijkheid om een visum aan de grens te kunnen regelen bij deze landen, maar dan ben je verplicht naar een specifieke grens te gaan en heb je de kans om een corrupte douanebeambte tegen te komen die wat extra geld nodig heeft. Hoewel we nooit een probleem hebben gehad een visum voor een land aan te vragen, duurt dit wel altijd langer dan je wil. Een ochtend ben je bezig om bij de ambassade te komen, formulieren invullen en in de rij te staan en dan moet je een andere keer terug om je paspoort weer op te halen. Wij hebben wel veel pasfoto's meegenomen vanuit Nederland, want meestal willen ze er twee per land hebben van je.

Als extra tip wellicht nog iets over de Chinese visa. De standaard 'L' visa is 30 dagen geldig en hoewel je een andere kan aanvragen voor meer geld en dan ook meer dagen, kun je ook gewoon vragen bij de ambassade of je 'L' visa twee maanden geldig kan zijn. Dit was geen probleem voor ons en gratis.

Pakezels
Neem alsjeblieft niet te veel mee, je moet alles dragen! Tevens is alles, maar dan ook echt alles te koop in het buitenland. Enige uitzondering is wellicht tampons. Deze worden niet gebruikt in Zuid-Amerika en nauwelijks in Azie. Soms is het stukken beter om de lokale anti iets te kopen dan om een Nederlands merk mee te nemen. In Australië wordt huidkanker heel serieus genomen en hebben ze verschrikkelijk goede zonnebrand. Tevens hebben ze (in het noorden) erg veel last van muggen en is hun antimuggenspray zeer goed. Ook hebben we goede antijeuk zalf gekocht en in Peru hadden ze bijvoorbeeld 'Electroral' voor diarreeproblemen. Als je ergens last van hebt, deel dit met iemand lokaals die Engels spreekt en ze weten vast wel wat.

Het is overigens handig om in je daypack een tasje met medicijnen te stoppen. Zoals bijvoorbeeld diarreeremmers en aspirine. Het is namelijk een beetje lastig als je urenlang in de bus zit en niet bij je bagage kan als je hoofdpijn hebt of last van diarree.

De achterblijvers
Zoals gezegd hebben wij een website bijgehouden met foto's, teksten en filmpjes. Dit werd erg op prijs gesteld en is een leuke manier om iedereen thuis een beetje mee te laten genieten. Als je echt wil communiceren met thuis is goedkoop bellen via het internet inmiddels bijna overal mogelijk met skype, maar chatten kan sowieso altijd. Ook kaartjes versturen kan natuurlijk, maar sommige landen (Peru/Bolivia) staan erom bekend dat postzegels van kaarten af worden geweekt..

Boeken
Lange bus-, vlieg en treinritten kunnen soms knap vervelend zijn. Dat landschap, hoe mooi het soms ook is, ben je wel op uitgekeken als je 26 uur in de bus moet zitten. Gelukkig vind je overal ter wereld wel een ‘book exchange’. In veel hostels kun je boeken ruilen en in veel landen vind je ook Engelstalige boeken in de boekenwinkel. Op veel plaatsen is de book exchange niet gratis. Vaak is het twee boeken ruilen voor een boek of moet je wat bijbetalen. Om dit te voorkomen, kun je onderling met andere reizigers ruilen of kopieën (vooral Azië) van boeken kopen voor 1 a 2 dollar.

Hoogte- en dieptepunt
Ons 'dieptepunt' was ergens in Myanmar. Hoewel we Myanmar als een van de leukste landen van Azië beschouwen, waren wijzelf gewoon 'op'. Het was overal krankzinnig heet, het duurde ongelooflijk lang om ergens te komen, onze plannen moesten constant gewijzigd worden omdat er weer iets niet kon, de stroom viel om de haverklap uit en we hadden toendertijd iets teveel tempels gezien. We hebben een weekje moeten bijkomen op een Thais strandje om eens goed uit te rusten.

Het hoogtepunt is helaas niet te beantwoorden.. We hebben veels te veel bijzonder, supergave, schitterende dingen gezien en gedaan dat we tekort zouden doen aan de vele mooie ervaringen. 

Temperatuur
Het koudst hadden wij het zeker in Uyuni, Bolivia. We wisten al dat het koud zou gaan worden dus toen we aankwamen in het gat waar we zouden overnachten hebben we snel het enige tweepersoonsbed ingepikt en voorzien van onze eigen extra dekens. Hierdoor was het nog enigszins te doen in de nacht, maar bij het opstaan de volgende ochtend was het zo gruwelijk koud dat we hebben zitten rillen totdat we bij de heetwaterbron aankwamen; brrrrrrrrr. We weten niet eens hoe koud het precies was, maar -15 graden schijnt normaal te zijn.

De warmste plek die wij hebben meegemaakt was Ayers Rock. Onze aircobus trok het niet meer zodat we de gehele dag in de bus nog aan het zweten waren. Als we dan ook nog naar buiten gingen om wat te zien plakten we gelijk aan alle kanten. Het was rond de 45 graden celcius.. Ook Centraal Thailand en Myanmar waren gruwelijk heet, maar daar zaten we nog niet eens in de heetste maanden!

Superlatieven
Vooral Frans is helemaal gek van de grootste, mooiste, langste etc etc van de wereld en op onze reis zijn we er dan ook flink wat tegengekomen. Een leuk lijstje!
Grootste inlands Moeras ter wereld: Het pantanal in Brazilië mag dan wel achter de amazone komen qua naamsbekendheid, maar het gebied is net zo groot als
Langste teak houten brug ter wereld: Ongetwijfeld ook een van de weinige, maar toch hebben wij hem gezien. De U Bein brug in Myanmar/Birma is met 1,2 kilometer toch een flinke brug.
Droogste plekje ter wereld: Onze hele huid wist het allang voordat wij er waren. Nog nooit had het allemaal zo droog aangevoeld in Bolivia, maar in het noorden van Chili (nabij San Pedro de Atacama) valt het minste regen dan ergens anders ter wereld.
Meest afgelegen eiland ter wereld: Alsof Paaseiland nog niet bijzonder genoeg is, is de relatieve onbereikbaarheid ook nog eens indrukwekkend. De twee vluchten die meerdere malen per week naar Santiag en Tahiti (beide ruim 3500 km verder) gaan, zijn - naast een onregelmatige bootverbinding - de enige link met de rest van de wereld. Alleen het piepkleine eilandje Robinson Crusoe ligt 'redelijk' dichtbij.
Grootste Boeddha ter wereld: Uit een berg gehakt, ziet de 71 meter hoge Boeddha uit Leshan, China er erg indrukwekkend uit. Vanaf een afstand is het al enorm!
Grootste plein ter wereld: Ook in China is het Tianmen plein (plein van de hemelse vrede)
Grootste levende organisme ter wereld: Blijkbaar vanaf de ruimte al te zien, maar wij zijn wat dichter bij gaan kijken met de snorkel op. Het Great Barrier Reef is werkelijk waar fantastisch mooi en indrukwekkend.
Hoogste (hoofd)stad ter wereld: Tegen de tijd dat wij er aankwamen, waren we gelukkig al aan de hoogte gewend, maar La Paz is desalniettemin zwaar voor mensen die er niet zijn opgegroeid. Traplopen is uitputtend.
Zuidelijkste stad ter wereld: Helemaal onderin Zuid-Amerika kan je Ushuaia vinden. Hoewel de Chilenen het er niet mee eens zijn, adverteert Ushuaia met de titel 'het einde van de wereld'.
Meest corrupte regering ter wereld: Okay, misschien niet officieel, maar we zijn er vrij zeker van dat de regering van Myanmar/Birma behoorlijk dictatoriaal, corrupt, gek, vreemd en asociaal zijn. De mensen zijn zo lief, maar ze komen geen steek verder..
Grootste zoutvlakte ter wereld: Ook hier zijn er maar weinig van, maar de enorm uitgestrekte zoutvelden van Uyuni in Bolivia zijn een prachtig en sereen beeld om te zien.
Grootste roltrap ter wereld: Alleen in China natuurlijk waar de mensen liever lui dan moe zijn qua fysieke beweging. in Hong Kong is deze roltrap midden in de stad te vinden.
Voormalig hoogste gebouw ter wereld: Toch een vermelding waard, want de Petronas Towers (452 meter hoog) in Kuala Lumpur zijn behoorlijk indrukwekkend. Vooral als de avond gevallen is en de dubbele torens mooi verlicht worden, is de grootsheid goed te zien.

Dit jaar hebben we voor het eerst..
- Gesandboard
- in een camper geslapen
- heel veel vies wit brood gegeten
- in een luchtballon gevaren
- vier uur lang een naald in Frans' arm gezien
- op een gletsjer gelopen
- in een tent geslapen met al onze kleren
- een driedaagse trek gelopen
- uit een vliegtuig gesprongen (Frans)
- op een boot geslapen
- zooooooo heet gehad
- zooooooo koud gehad
- een alligator vastgehouden
- een papegaai op onze arm gehad
- gezorbed
- walvissen gezien
- op een olifant de jungle door geweest
- naast tijgers gezeten en aangeraakt
- Panda's gezien
- zooooooveel Boeddha's gezien
- de stad van Maxima opgezocht
- geparaglided
- Spaans gepraat
- in een buggy gezeten
- enthousiast boeken gelezen
- uit een rugzak geleefd
- in 10 verschillende talen 'dank je wel' gezegd
- op de hand alles gewassen
- in de trein geslapen
- in de bus geslapen
- in een actieve mijn geweest
- dynamiet opgeblazen
- buiten in een natuurlijke heetwaterbron gerelaxt
- spuitende geisers gezien
- bij een gastgezin gewoond
- roggen gevoerd en geaaid
- tussen white tip rifhaaien gezwommen
- een schildpad zien zwemmen en eieren leggen
- aan een staaldraad gehangen
- zoveel bij de McDonalds gegeten
- rijst als ontbijt gegeten
- in een rivier gezwommen waar zowel alligators als pirañas te vinden waren
- op de meest gore wc's onze behoeften gedaan
- condors gezien
- in een waterval gevaren
- gejumped in het water vanaf een trapeze van 10 meter
- de winter overgeslagen
- onder een elektrische douche gedouched
- een auto gehuurd
- een beverdam gezien
- in een bungalow geslapen boven het water
- getubed
- een jaar lang niet gewerkt
- onze tas laten jatten
- pakketjes naar huis gestuurd
- schapen geschoren
- zeewier op ons hoofd gedaan
- iedereen nat gemaakt die in ons blikveld was
- oud & nieuw in de zomer gevierd in het buitenland
- kangeroe's & koala's geaaid
- peking-eend gegeten
- begraafplaatsen in bergen gezien
- de wereld rondgereisd

Memorabele momenten
En dan zijn er natuurlijk nog heel veel memorabele momenten geweest. Dingen die je hebt meegemaakt en verteld tegen andere reizigers en je jaren later nog kan herinneren. Dit soort memorabele momenten kunnen plaats vinden in de trein, in de bus, maar het kan ook een bepaalde plek zijn die we gewoon mooi vonden. Hieronder hebben we een klein overzichtje gemaakt.

Busrit
We hebben een behoorlijk aantal bussen gehad waaronder een paar hele lange. Niet alle ritten waren even 'leuk'. Bolivia: Niet alleen is het een behoorlijke uitdaging om door het land te reizen met bussen die weggaan als het 'iemand anders' uitkomt, maar verreweg onze slechtste reiservaring is de busrit naar Rurrenabeque. Laos: De wegen in Laos zijn vooralsnog nog erbarmelijk slecht. Iedere busrit was eigenlijk niet zo heel leuk qua comfort en weg, maar die van Vientiane naar Vang Vieng was zeker het ergste. Op een klein krukje in het midden van het gangpad acht uur lang heen en weer geslingerd worden, is toch niet echt relaxt vakantie vieren.

Treinrit
We hebben niet zo gek vaak in een trein gezeten. In Zuid-Amerika is er nauwelijks een treinsysteem te vinden en in Azie hebben we verrassend vaak gevlogen. Toch een aantal leuke treinritjes: Ecuador: Eigenlijk een ongelooflijke 'tourist trap', maar het treinritje naar de 'duivelsneus' is toch best leuk. De attractie is niet eens de duivelsneus zelf, maar het feit dat je op de trein mag zitten met vrij weinig beveiliging. Vast ondenkbaar in Nederland, maar in Ecuador heel normaal. Verder hebben we in China: het fenomeen van slaaptreinen leren kennen. Voor lange afstanden een ideale manier van reizen; relaxt, lekker snel en genoeg faciliteiten. Een van de meest nutteloze treinritten was van Xi'an naar Peking. Van Xi'an zijn we naar Lanzhou gegaan omdat we naar Xiahe wilde, maar dat kon helaas niet. Dan maar gelijk door naar Peking met een andere trein, maar we hadden ook gewoon van Xi'an naar Peking gekunt wat ons 16 uur reizen had gescheelt..zucht. Specifiek in Hong Kong: Niet echt een treintje,  maar meer een tram. Met de tram rijdt je in een kwartier naar boven op Victoria Peak. Hartstikke mooi uitzicht over Hong Kong (als er niet te veel smog hangt) en ’s avonds is het helemaal fantastisch als de lichtjes overal aangaan.

Vliegtuig
We hebben veel meer gevlogen dan dacht we van tevoren bedacht hadden. Niet alleen hebben we veel binnen ons wereldticket gevlogen, maar vooral in Azië hebben we nog behoorlijk wat vluchten bijgekocht. Het is dan ook erg goedkoop in Azië en de andere opties zijn veelal langdurige, onplezierige alternatieven.

1.     Nieuw-Zeeland: Die zou je niet verwachten van een Westers land, maar het toestel waar Frans en Armand uit moesten springen in Taupo was niet veel meer dan een paar spaanplaten aan elkaar gelast. Wij hadden medelijden met de piloot aangezien wij in ieder geval nog een parachute hadden en de piloot naar beneden zou storten met alleen een hoop blik om zich heen ter bescherming.

2.     Bolivia: Met de jeep waren we naar Rurenabaque gegaan maar de weg was zo slecht dat we besloten met het vliegtuig terug te gaan naar La Paz. Het vliegveld in Rurenabaque bestond uit een strook grasveld. Het betrof een militair toestel waarbij we een glaasje cola met een koekje kregen van een man in militair uniform.

Overig transport
Naast alle bussen, treinen, boten en vliegtuigen, waren er ook andere vormen van transport.

1.     Voetjes: Ons meest favoriete vervoermiddel is toch echt onze eigen benen. Wij houden ervan als alles lopend te bereiken is en een dorpje niet te groot en lekker overzichtelijk is.

2.     Ezel: Bij ons uitstapje in het Pantanal van Brazilie konden we op een 'Paard' om de omgeving te kunnen herkennen. Helaas bleken paarden teveel problemen te geven bij toeristen en zijn ze vervangen door Ezels. Dit werd de meest saaie excursie van in ieder geval het Pantanal, maar misschien wel van de hele reis.

3.     Eigen auto: Vooral in Argentinie (Bariloche, Tucuman en Cordoba) hebben we hier gebruik van gemaakt en konden we lekker rondcrossen met eigen vervoer. Ook op Bali hebben we rondgereden, maar dit was een stuk minder relaxt vanwege het drukke verkeer.

4.     Eigen Motorbike: Vooral in Azie een hit en dit hebben we dan ook in Indonesie gedaan.

5.     Tuk tuk: We zijn de tel kwijt maar we hebben honderden tuk tuks, riksjaws of driewielers (of hoe ze ook mogen heten) gehad.

Indrukwekkend
En dan ben je thuis en vraagt iedereen je: Wat vond je nou het allermooiste?! Ja, probeer daar maar eens antwoord op te geven. We vonden zo veel dingen mooi! Wat je mooi of leuk vindt is ook iets heel persoonlijks. Door een gebeurtenis of een ervaring kan je een land of stad niet leuk vinden terwijl andere mensen er lyrisch over zijn. En smaken verschillen nu eenmaal.

Stad
Zelden vinden wij steden echt leuk. Zeker in de armere landen zijn er teveel mensen en lijkt het in niets op het land wat eromheen ligt. Voordeel is vaak dat alle benodigheden wel aanwezig zijn en je hoop praktische zaken kan regelen. En natuurlijk is het ook lekker om af en toe van die Nasi Goreng af te stappen en een McDonalds in te lopen.

1.     Rio de Janeiro: Brede boulevards, verkeer dat als een gek rijdt, heerlijk eten, wat wil je nog meer? Waar elders in de wereld dansen ze de tango op straat? Leuk uitgaan, leuk shoppen, leuke mensen, eigenlijk alles aan Buenos Aires is leuk. En ondanks dat het een enorme Zuid-Amerikaanse stad is, is het redelijk veilig.

2.     Hong Kong: Wolkenkrabbers zo ver als je kunt kijken, winkelcentra waar je U tegen zegt, een moderne stad met nog steeds een klein vleugje Engelse nostalgie en voor een wereldstad nog redelijk betaalbare prijzen.

3.     Vientiane: Het is de hoofdstad van Laos, maar als je er doorheen loopt, denk je dat je in een rustig provinciedorpje belandt bent. Heerlijk rustig, relaxt, maar alle faciliteiten die je nodig hebt zijn er wel te vinden.

4.     Beijing: Veel Chinese steden zijn niet bijzonder, veel beton en elke vierkante meter wordt opgevuld met Chinezen. Ook Beijing doet niet onder voor de rest maar door het enorme Tianmen Square, de verboden stad en de hutongs waar je doorheen kunt fietsen, heeft Beijing meer sfeer dan welke andere Chinese stad.

Land
Welk land van de 18 is het mooist of heeft de meeste indruk achter gelaten?

1.     Bolivia: Een van de armste landen van Zuid-Amerika, maar het land heeft zoveel diversiteit in dingen die er te zien en te doen zijn. Ook zijn de mensen erg leuk en vaak nog erg authentiek. Ze demonstreren alleen een beetje veel..

2.     Patagonië: Okay, niet een officieel land, maar vrijwel alles in Patagonie was enorm mooi en indrukwekkend. Van de meren van Bariloche naar de sneeuw in Ushuaia, maar vooral de Perito Moreno gletsjer mag niet vergeten worden.

3.     Laos: 'Relaxt' is het enige goede woord voor dit land. Alles is relaxt, zelfs de hoofdstad, van de mensen naar het eten naar de dingen die er te zien en te doen zijn. Je moet alleen wel de tijd hebben voor de stoffige bussen.

4.     Myanmar: Het land van ons dieptepunt, maar toch heeft het land ons erg geraakt. De regering is gek, de mensen zijn geweldig, de stroom irritant afwezig, maar het dagelijks leven gaat gewoon door en die ziet er erg leuk en inspirerend uit.

Natuur
En welke natuur is waar het mooist?

1.      Bolivia - Amazone: De amazone is in veel landen te bewonderen, maar onze keuze voor de Boliviaanse is een goede geweest. Niet zo enorm bekend, onaangetast door massa-toerisme en super relaxt.

2.      Bolivia - Salar de Uyuni: De onuitputtende zoutvlakte is overweldigend om te zien. Overal wit en vooral de grappige foto's die je kunt maken met de zoutvlaktes zijn ook leuk.

3.      Andes (Quito -> Vuurland): Een groot gedeelte van onze Zuid-Amerika reis is langs, op of over de Andes gegaan. Aangezien wij gek zijn van bergen in alle soorten en maten is dit gedeelte een behoorlijke favoriet geworden van ons.

4.      China: De Li Rivier en het karstgebergte vormen een zeer indrukwekkende mix van natuurlijke verschijnselen.

Snorkelen
Duiken kunnen wij allebei eigenlijk niet. We hebben allebei snel last van onze oren en hoewel we het weer geprobeert hebben op onze reis zal het wel nooit ons ding worden. Wel hebben we een paar keer mooi kunnen snorkelen! Er is echter maar een keus die mijlenver boven alle andere keuzes uit springt: Australie - Great Barrier Reef. We hebben nooit durven dromen zoveel mooie, prachtige vissen ooit in het echt te kunnen zien.  

Leuke, lieve, aardige mensen
Okay, niet iedereen is even leuk op de wereld. Generaliseren is ook niet echt eerlijk, maar de volgende landen springen er toch een beetje uit!

1.     Brazilianen: Iedereen lijkt wel gemaakt om jou te helpen. Op het busstation helpen ze je de goede richting op - al spreken ze nauwelijks Engels - maar het allermooiste was de ringweg van Rio oversteken. Frans zag een gaatje en ging alvast halverwege staan. Diverse Brazilianen komen schreeuwend aangelopen en geven aan dat er een tunneltje onder de weg door gaat. Marijke staat al lang aan de overkant als Frans na een kwartier wachten nog steeds in het midden van de weg geen kant op kan..

2.     Birmezen: We zijn erg veel leuke mensen tegen gekomen maar vooral Inle Meer sprong eruit. Hoe de mensen sowieso nog kunnen lachen in zo'n belachelijk slechte situatie is ons een raadsel.

3.     Nieuw-Zeelanders: Altijd wel in om nieuwe mensen te leren kennen; zeker als ze uit het buitenland komen. Tijdens onze eerste avond hebben we al zoveel aanspraak dat we meerdere biertjes gratis aangeboden kregen. De leukste ervaring was echter het schaapscheren. We vroegen of dit ergens kon en toevallig was er een aannemer aanwezig die wat schaapscheerders aan het werk had. Na wat logistieke uitdagingen krijgen we zijn verontschuldigingen dat hij ons niet er heen kon brengen, maar hebben we wel van een erg leuke, gratis schaapscheer-ervaring genoten!

4.     Laotianen: Hoewel het massatoerisme toch echt zijn intrede begint te maken in Laos, zijn de mensen er nog opvallend rustig en relaxed onder. Veel lachende, lieve mensen tegen gekomen.

5.     Bolivianen: Nou ja, erg lokaal in het amazonegebied dan. De indianen die in het Madidi National Park het 'Chalalan Ecolodge' hebben gemaakt, zijn toch echt bijzonder leuk, aardig en vriendelijk. 

Eten
Twee tot drie keer per dag uit eten lijkt misschien leuk, maar kan ook makkelijk een noodzakelijk kwaad worden. Natuurlijk hebben we ook erg veel genoten! De beste voor ons zijn:

1.     Maleisie-Kuala Lumpur: Met de aanwezigheid van veel Chinezen en Indiers, lijkt het er wel op alsof iedereen zich van z'n beste kant wil laten zien. We hebben heerlijk Chinees, maar voor heerlijk Indisch gegeten in de hoofdstad!

2.     Argentinië: We hebben er even op moeten wachten, maar toch hebben we de lekkerste biefstuk ooit in Argentinie gegeten. Gek genoeg hebben we dit bij de wat duurdere restaurants moeten doen..

En drinken
En wat drink je dan bij het eten of gewoon tussendoor?

1.     Verse sapjes (Zuid-Amerika en het vaste land van Zuid-Oost Azië) : Limoenen, met ijsblokjes, wat lokale likeur (mag ook met wodka), water en wat suiker erbij. Even flink mixen en voila, daar is de Caparinha.

2.     Beer Lao (Laos): Natuurlijk niet het enige verkrijgbare bier in Azië, maar in Laos is het zo goedkoop en zo lekker dat die opvalt.

3.     Thee (China): Overal.. en dan ook echt overal, zie je thee in China. Op je eigen kamer kan je altijd warm water maken en speciale theewinkels zijn er overal en nergens. Heerlijk als tussendoortje!

Nooit meer terug naar?
We hebben onze favorieten al genoemd, maar er zijn ook plekken in de wereld waar wij van zeggen, hier gaan we nooit meer naar toe.

1.     Noord-Argentinië: Simpelweg niet boeiend.

2.     Indonesië - Bali: Tweede keer voor Frans en dat is sowieso een keer teveel. Bali is gewoon te toeristisch geworden. Er zijn nog wel mooie plekjes op Bali maar die moet je echt gaan zoeken. Wat dat betreft zijn er zo veel andere mooie plekken in Indonesië zoals Sulawesi.

3.     China: We hebben nog niet alles gezien, maar we weten zeker dat we de komende jaren nog een spontane vermoeidheid ontwikkelen als we aan China denken. Volgens ons moet je minimaal 20 jaar goed uitrusten wil je weer een paar weken naar China kunnen gaan.

4.     Thailand: Bangkok, Chiang Mai en alle stranden zijn vergeven van de toeristen die maar weinig lijken te geven om cultuurbehoud en simpelweg willen feesten. Misschien begrijpelijk, maar het is vrijwel onmogelijk om hier nog authentieke Thaise cultuur tegen te komen. Alleen als je van de standaard paden af gaat, kom je het weer tegen.

Rip offs
Op veel plekken in de wereld word je gezien als wandelende geldmachine. Dit heeft tot gevolg dat je in veel landen (soms officieel, meestal onofficieel) net iets meer mag betalen dan de lokale bevolking. Soms is het best eerlijk, maar soms is het toch echt belachelijk.

1.     Jeugdhostels: Ze pretenderen goedkoop te zijn, maar ze zijn eigenlijk alleen maar goedkoop als je alleen reist. Als wij met zijn tweeën in een goedkoop hotel gingen slapen waren we net zo veel kwijt als voor twee dormbedden in een jeugdhostel. En soms hadden we in dat hotel nog televisie, airco en een ligbad voor hetzelfde geld. Reis je dus met zijn tweetjes, kijk dan ook eens even voor een goedkoop hotel of een gewone camping.

2.     Peru -  Cuzco en alles eromheen: De beroemde Incatrail is inmiddels honderden dollars (en verplicht een gids meenemen!) zodat er inmiddels meerdere trails (er is sowieso niet '1' Incatrail) worden geadverteerd die goedkoper zijn. Vooral de trein naar Macchu Pichu (zelf al 40 dollar) is belachelijk duur met inmiddels 72 dollar enkele reis (maar is ongetwijfeld alweer gestegen). Ook een all-in-one ticket om veel bezienswaardigheden in Cuzco en de Sacred Valley te bekijken is niet misselijk met ruim € 30,- pp.

3.     China: Entreegelden in China, je kunt er geen peil op trekken. De Chinese muur kostte ons bijvoorbeeld in totaal 9,40 Euro. Dat is een redelijk bedrag want daar ben je de hele dag zoet. Dat zelfde geldt voor de verboden stad, die kost iets van acht euro. Ook redelijk. Maar in Dali kostte de drie pagodes vervolgens meer dan vijf euro entree en hier ben je in een kwartier uitgekeken. Tevens was het Kunming stenen woud 15 euro voor een uurtje stenen kijken!

4.     Visums in Azië: Geheel Zuid-Amerika en Australië bezoeken gaat allemaal goed en gratis met onze Nederlandse paspoortjes. Met Maleisië en Thailand als uitzondering, zijn alle landen die wij bezocht hebben in Azië moeilijk met het toelaten van mensen en nergens wordt eigenlijk duidelijk waarom. Men vraagt de meest persoonlijke gegevens (Myanmar wilde weten hoeveel we verdienden per jaar?!) waarvan wij zeker weten dat ze die nooit kunnen controleren of ooit iets mee gaan doen. Vervolgens moeten er een flink aantal dollars neergelegd worden voor een mooie sticker (dat dan weer wel) als je na 30 dagen maar weer het land verlaat. Ben je langer gebleven dan toegestaan? Dan ga je nog eens een handjevol dollars per dag bijbetalen!